Cũng như cách những đôi Air Jordan được nhiều người cảm thán, Michael Jordan là một huyền thoại trong văn hoá cho cuộc chơi Shoes Game.
Một Michael Jordan thiên tài trong lịch sử bóng rổ
Michael Jordan là một thiên tài bóng rổ, bóng chày và bầu dục từ thời trung học. Tuy nhiên, bóng rổ là môn ông yêu thích nhất. Với tài năng của mình, MJ đã tự đánh dấu móc băng các con số đáng ngưỡng mộ trong sự nghiệp: 17,7 điểm, hiệu suất ném 54% và 5,0 rebounds (bắt bóng bật bảng) trong 101 trận đấu ở giải đấu bóng rổ sinh viên hạng cao nhất nước Mỹ: 30,1 điểm, 6,2 rebounds và 5,3 kiến tạo sau 1072 trận đấu; kết thúc sự nghiệp với 32.292 điểm và đứng thứ 5 trong danh sách những cầu thủ NBA ghi điểm nhiều mọi thời đại.
Mọi điều nói về tài năng Jordan sẽ là vô nghĩa nếu không đề cập đến trận “Flu Game” diễn ra vào năm 1996-1997 – một “màn trình diễn” mang tính biểu tượng trong sự nghiệp của ông. “Flu game” đã giúp Jordan ghi 38 điểm, 7 rebounds và 5 kiến tạo giúp đội Bulls đánh bại Utah Jazz ngoạn mục. Một số thông tin bên lề đề cập đến việc bác sĩ đã chỉ định anh không thi đấu, nhưng “Số 23 của Chicago Bulls” vẫn có mặt tại trận đấu và thể hiện hết mình tại trận “Flu Game” năm ấy.
Về sau, phong cách thi đấu của Jordan đã ảnh hưởng đến nhiều thế hệ cầu thủ. Sự ảnh hưởng của Jordan lên môn thể thao này được Bleacher Report đánh giá là “giải trí hơn”, không còn mang tính chặt chẽ và thiên về phòng ngự như trước, với việc điểm số được ghi nhiều hơn. Có thể nói, nhờ vào Michael, NBA trở thành giải đấu thể thao có lượng người xem nhiều nhất hành tinh. Tài năng và sức ảnh hưởng của MJ đã được xem là hơn bất kỳ người cầu thủ nào khác bấy giờ.
Vì sao Nike chọn Jordan mà không phải một ai khác?
Có bao giờ bạn thắc mắc: Tại sao Nike lại chọn hợp tác với Michael Jordan mà không phải một ai khác?
Câu chuyện bắt đầu từ chàng cầu thủ bóng bóng rổ, anh là người tiên phong trong việc dùng “thương hiệu bản thân” để làm ra tiền. Năm 1984, Nike đang cần một bước đột phá mới, họ đang đánh mất thị trường vào tay Reebok. Mùa hè năm ấy, Nike đã đánh một canh bạc lớn vào Michael Jordan với việc đầu tư vào anh 500 nghìn đô mỗi năm và ký hợp đồng 5 năm, tức 2,5 triệu đô. Đây là một trong những hợp đồng thể thao lớn nhất và rủi ro nhất lịch sử.
Nhưng hãy nhớ rằng, đó là thời điểm Jordan chưa chơi một trận nào tại NBA và chưa diễn ra trận “Flu Game” huyền thoại. Có thể đó là tài năng của Jordan trong những năm trung học đã thu hút Nike?
Lúc bấy giờ, hợp đồng 5 năm của Nike với Michael Jordan kèm thêm điều kiện: hợp đồng có thể bị huỷ nếu trong 3 năm Jordan không thể đáp ứng 3 điều kiện sau:
- Phải nhận được giải “Tân binh của năm”
- Trở thành một All Star
- Trung bình mỗi trận đấu phải ghi được 22 điểm trong ba mùa giải đầu tiên.
Số 23 huyền thoại đã chứng minh bản thân xứng đáng với sự liều lĩnh đó của Nike bằng những con số nổi bật đã nêu trước đó. Một sự thật là, nguyện vọng đầu tiên của ông là đầu quân vào nhà adidas nhưng họ đã từ chối lý do vì “quá lùn”. Vào thời điểm đó, nếu đầu quân vào adidas hay Converse thì 100 nghìn đô là số tiền mơ ước mà MJ sẽ nhận được.
Vào tháng 4/1985, đoạn quảng cáo chàng trai chơi bóng rổ bay lên không trung và câu câu hỏi mang tính khẳng định của anh ta “Ai nói con người không được bay!” đã trở thành hình ảnh huyền thoại trong giới sneaker. Không phải là cầu thủ bóng rổ đầu tiên, cũng không phải là người đầu có thương hiệu mang tên mình, không có gì quá đặc biệt vào thời điểm đó, nhưng sau này, MJ đã làm một cuộc cách mạng và chứng minh giá trị của bản thân.
Và sản phẩm đầu tiên đánh dấu sự hợp tác này là đôi Air Jordan 1 – một huyền thoại được tạo ra từ một huyền thoại. Một đôi giày cổ cao màu đỏ với các mảng màu riêng lẻ được kết hợp với nhau. The New York Times gọi chúng là “những đôi giày từ vũ trụ vào năm 1986”.
Văn hoá Shoes Game bắt nguồn từ Jordan
Một tháng rưỡi trước khi ra mắt Air Jordan 1 “BRED”, NBA đã cảnh báo Nike rằng MJ sẽ không được mang đôi giày vào giải đấu vì vi phạm quy định về trang phục thi đấu lúc bấy giờ. Yêu cầu khi ấy là những đôi sneaker phải có ít nhất 51% màu trắng. Và Nike đã tận dụng “cơ hội” này để quảng cáo cho đôi giày bị cấm độc đáo của mình.
Những câu chuyện về việc ban tổ chức NBA phạt MJ 5000 đô mỗi khi MJ mang Air Jordan 1 vào giải đấu được truyền miệng và rồi Nike đã rất vui vẻ khi trả khoản tiền đó.
Sau lần đầu quân cho Nike, MJ đã đem bản hợp đồng bị từ chối đến adidas như một sự chứng minh bản thân mình. Và phần còn lại của lịch sử như chúng ta đã thấy: Nike đứng số 1, adidas đứng số 2 và thậm chí Converse không còn là cái tên quá ảnh hưởng trong thể thao.
Để trở thành một biểu tượng trong nền “Văn hoá chơi giày”, như đã đề cập nhiều lần ở trên, ta phải nói đến sức ảnh hưởng của đôi Air Jordan 1. Air Jordan 1 gây tiếng vang lớn nhất với chiến dịch quảng cáo “bị cấm” mang vào NBA của mình. Một đôi giày bị cấm được mang vào chân của một cầu thủ – người sẽ làm thay đổi ngành thể thao này. Đó là dấu ấn mà Michael Jordan đã mang lại.
Thiết kế của Peter C. Moore dành cho Air Jordan phải đảm bảo hai tiêu chí mà cầu thủ này đưa ra: đôi giày phải thấp hơn và “thú vị” hơn những đôi giày khác. Những lần đầu khi Jordan mang đôi giày anh đã thu hút được nhiều sự chú ý của các sneakerhead.
Hãy nhìn ngắm những gì mà Michael Jordan đã làm được và đó là nguyên nhân tại sao anh trở thành một trong những người có ảnh hưởng nhất trong văn hoá Shoes Game. Từ những thành tựu của Jordan và dòng giày cùng tên, ông đã truyền cảm hứng đến nhiều vận động viên bóng rổ cùng người hâm mộ. Họ cũng muốn được như ông, họ đổ xô tìm mua đôi giày giống với thần tượng của bản thân. Hơn cả thế, Air Jordan 1 cũng là một đôi giày được đánh giá cao về thẩm mỹ vào giai đoạn này.
Doanh số 6 tuần đầu của đôi giày là 1,5 triệu đôi Air Jordan 1 đã thiết lập một đế chế mới trong thị trường giày thể thao. Nike đã thốt lên rằng: “Năm 1986 là năm tuyệt vời nhất trong 22 năm kinh doanh của công ty.” Dần dần, Nike xây nên những câu chuyện xoay quanh Air Jordan nhằm mục đích thúc đẩy doanh số. Và rồi, nó trở thành văn hóa, đặt nền móng đầu tiên cho Shoes Game ngày nay.
Tham khảo:
- Đăng Khoa, Vì sao Michael Jordan là cầu thủ bóng rổ vĩ đại nhất lịch sử?, Zing News, 13/1/2023.
- BLV Anh Quân, Air Jordan 1: Ông vua sneaker
