Thời trang Punk đã trở thành một biểu tượng văn hóa được nhiều người ưa chuộng và lấy cảm hứng cho các nhà thiết kế thời trang hiện đại.
Phong cách thời trang Punk là một biểu tượng của thập niên 1970 và 1980, bắt nguồn từ phong trào punk rock với tinh thần chống đối, phản đối và bất trị. Điều đó đã thể hiện rõ qua cách thức thiết kế của các bộ trang phục punk, với các chi tiết táo bạo và đầy cá tính. Cùng với sự phát triển của thị trường thời trang và thị hiếu của khách hàng, thời trang Punk vẫn là một phong cách được yêu thích và phổ biến đến ngày nay.
Punk rock và sự ngổ ngáo đầy điên loạn
Punk rock hay còn được gọi với tên Punk, là một thể loại nhạc rock bắt nguồn từ “garage rock” thuộc những năm 60. Thể loại nhạc này tiếp tục phát triển trong giai đoạn 1974 đến 1976 tại Hoa Kỳ, Anh và Úc. Được tiên phong bởi những nhạc sĩ không được đào tạo bài bản, những người chơi dòng nhạc Punk rock không quan tâm đến các quy tắc âm nhạc nghiêm ngặt. Có lẽ vì vậy, các nghệ sĩ đã tự do thử nghiệm, mang đến những đổi mới trong âm nhạc và tạo nên nền tảng của Punk rock.
Đây là một thể loại âm nhạc phản kháng, không chịu khuất phục với nét đặc trưng bởi các giai điệu nhanh và sắc bén. Lời bài hát chủ yếu xoay quanh các vấn đề chính trị và sự bất bình đẳng trong xã hội. Cũng vì mang tinh thần DIY (Do It Yourself), nhiều ban nhạc tự sản xuất bản ghi âm và phân phối sản phẩm qua nhiều hình thức. Punk phát triển, trở thành một phong trào văn hóa lớn mang đầy sức ảnh hưởng và giúp con người ta thể hiện cá tính riêng.
Đến cuối năm 1976, các ban nhạc như Ramones ở New York, Sex Pistols và The Clash ở Luân Đôn được công nhận như nhóm nhạc tiên phong của phong trào âm nhạc mới. Một năm sau, Punk rock lan rộng trên khắp thế giới và trở thành hiện tượng văn hóa lớn ở Vương Quốc Anh. Từ một dòng nhạc, Punk rock vươn mình trở thanh một nền văn hóa đường phố hay một lối sống của giới trẻ xứ sương mù đương thời. Thời trang Punk chính là một khía cạnh nhỏ trong nét văn hóa và lối sống này.
Sức ảnh hưởng của Punk trong thời trang cũng xâm chiếm mạnh mẽ hơn bao giờ hết. Một trong những bộ trang phục cơ bản, “gốc rễ” của Punk rock gồm chiếc áo phông kết hợp với quần Jeans. Người có công lớn nhất trong việc phát triển thời Punk – không ai khác chính là Vivienne Westwood. Dù không có bất kỳ kinh nghiệm may đo nhưng Westwood là người đầu tiên thiết kế ra những bộ quần áo hoàn toàn điên rồ. “Bà hoàng Punk” mang đến những chiếc quần nhiều chỗ bị xé rách hay chiếc áo với những dòng chữ phản kháng khi hợp tác Malcolm McLaren.
Vivienne Westwood phá vỡ những quy tắc thời trang rồi làm mới chúng bằng sự cá tính và mạnh mẽ của bà. Những chiếc áo phông bị cắt xé dưới tay bà, từ tay áo đến đường may ở vai và thắt nút ở sau lưng. “Tác phẩm tai tiếng” nhất của Vivienne Westwood là chiếc áo phông in hình chân dung Nữ hoàng Elizabeth II với một chiếc ghim trên môi. Chiếc áo như một cơn chấn động vào thời điểm nó ra mắt. Có những ủng hộ nhưng cũng có cả chỉ trích xoay quanh chiếc áo tai tiếng. Nhưng như vậy vẫn chưa đủ để Westwood nói lên cá tính của bản, tô điểm thêm sự nổi loạn của thời trang Punk/
Đặc trưng của thời trang Punk
Những bộ trang phục gai góc, táo bạo
Punk là một văn hóa nổi loạn, đầy cá tính và đậm chất riêng. Vì vậy đại diện cho nó là những bộ trang phục sờn rách, bụi bặm, gai góc. Đa phần những bộ trang phục thuộc thời trang Punk đều được may bằng chất liệu da hoặc giả da. Ngoài ra, các đôi Combat Boots, quần Jeans rách hầm hố, đồ đinh tán được tín đồ Punk sử dụng triệt để. Những bộ trang phục này đem tới cho người nhìn một cái nhìn gai góc, toát lên sự nổi loạn, “chất chơi” và tinh thần phản kháng của giới trẻ.
Họa tiết Tartan
Tartan là một họa tiết nổi tiếng của người Scotland và đây cũng biểu tượng truyền thống không thể thiếu trong thời trang Punk. Những đường kẻ sọc tạo thành các ô vuông trên nền đỏ kết hợp với ghim hoặc những phụ kiện dây xích là điểm nhấn hoàn thiện bộ trang phục.
Phụ kiện hầm hố
Ngoài trang phục được cắt xé,xẻ rách, phụ kiện hầm hố cũng là một trong những đặc điểm nổi bật tạo nên thời trang Punk. Những phụ kiện thường thấy như dây xích, đinh tán, lưỡi lam, lưỡi dao, móc khóa, hay các phụ kiện trang sức có màu trắng đen,… Không quá khó để có thể tưởng tượng ra những chiếc nhẫn gai góc, những chiếc tai với đầy lỗ xỏ và chiếc vòng cổ đầy đinh tán đều được ưa chuộng thời điểm đó.
Cách trang điểm độc, lạ
Một trong những cách để nhận dạng thời trang punk dễ nhất là cách trang điểm độc lạ không giống ai. Kiểu đầu đặc trưng Mohawk xù , phấn má đánh tái nhật, màu môi được tô đậm, eyeliner dầy quanh mắt có màu đen hoặc tím. Đôi khi các tín đồ Punk sẽ cắt ngắn hoặc thậm chí là cạo trọc đầu của mình.
Ngoài ra, cũng có một số người lựa chọn xỏ khuyên ở tai, miệng, lông mày, lưỡi,… và đeo đinh tán, hoặc một vài chiếc khuyên to bản gai góc nhằm tạo điểm nhấn cho diện mạo của mình.
Những phân nhánh nổi loạn của thời trang Punk
Văn hóa Punk có nhiều phân nhánh nhỏ, được phân biệt theo trang phục chủ đạo của từng nhóm. Mỗi phân nhánh của văn hóa Punk đều mang những nét đặc trưng riêng. Những phân nhánh nhỏ phổ biến của Punk bao gồm Street punk, Glam punk, Pop punk và Hardcore punk,…
Street punk
Một phân nhánh khá nổi tiếng của thời trang Punk là Street punk – thời trang punk đường phố . Trang phục của phong cách này thường gồm áo hoặc quần có chất liệu da hoặc denim , kết đinh tán và đi kèm các phụ kiện hầm hố như dây xích và giày bốt kiểu quân đội.
Glam punk
Vào đầu những năm 1970, phong cách Glam punk phổ biến ở cách trang điểm lấp lánh, lưỡng tính, tóc nhuộm sáng, trang phục da khiêu khích, vải thun hoặc satin màu ánh kim đúng như tên gọi của nó.
Punk rock
Punk rock – một phân nhánh vô cùng nổi tiếng và thịnh hành nhất. Đặc trưng của phân nhánh này sự kết hợp giữa áo da, quần Jeans rách , đồ đinh tán. Những người theo phong cách này thường trang điểm đậm với tông màu đen ở mắt là chủ đạo, tóc vuốt đựng đứng, mang trên người những hình xăm lớn.
Pop punk
Một trong những phân nhánh cực kì hot trong Punk Style không thể không kể đến là Pop Punk. Skinny Jeans mix với áo phông in logo ban nhạc, phụ kiện như thắt lưng hình ván trượt, lim tự tháp và bao đeo cổ tay là trang phục thường thấy và được nhiều người ưa chuộng
Hardcore Punk
Hardcore punk bùng nổ ở New York và Los Angeles vào những năm 1980 và 1990, được dẫn đầu bởi các nhóm như Black Flag, The Rollins Band, Biohazard, Misfits, the Bags, và Gorilla Biscuits. Đây được đánh giá là phong cách punk rock thú vị nhất vì nó có rất nhiều biến thể.
Phong cách punk rock này gần với style nguyên thủy nhất, và những người hâm mộ Hardcord Punk thường là những người thuộc tầng lớp trung lưu. Mái tóc ngắn và trang phục đơn giản của tầng lớp này được coi là một phần của phong cách punk mạnh mẽ. Ngoài ra, kiểu đầu trọc nhìn cực chất, hay còn được gọi là “đầu trọc kiểu Mỹ” cũng là kiểu đầu được những người hâm mộ Hardcode Punk yêu thích và ưa chuộng nhất.Sự kết hợp giữa quần baggy rộng với áo phông là trang phục điển hình cho phân nhánh này.
Punk và những lần “náo loạn” đường băng
Năm 2013 đánh dấu sự trở lại mạnh mẽ của thời trang Punk trên sàn diễn thời trang toàn cầu. Ngược lại với những thập kỷ trước, không còn những dây xích hay đinh tán nhọn hoắt; Punk được các nhà mốt thay thế bằng những hạt cườm và ngọc trai để thể hiện được sự nữ tính thời thượng trong từng bộ thiết kế.
Mới đây, Marc Jacobs cho ra mắt bộ sưu tập Xuân-Hè 2023. Các thiết kế được xuất hiện với một tinh thần mạnh mẽ và cứng cỏi, áo khoác to sụ, phần cổ được dựng cao, thể hiện sự trang trọng và quyền lực. Những đôi bốt cao gót với phần đế chắc chắn và mái tóc đinh tán được tẩy trắng “quen thuộc”. Những chiếc “áo ngực” trong bộ sưu tập Circa 1981 của Westwood dường như được tái hiện lại trong buổi biểu diễn. Đây như một sự tôn kính của Jacobs dành cho “mẹ đỡ đầu của thời trang Punk”.
