Sự thật bất thành văn của ngành Influencer/KOL thời trang tại Việt Nam

Nghề làm KOL (người dẫn dắt dư luận) và Influencer (người có sức ảnh hưởng) được nhiều người quan tâm, đặc biệt là các bạn trẻ. Với khả năng “hái ra tiền” và nắm giữ “sức mạnh” điều hướng dư luận trong không gian mạng, các thương hiệu đang chạy theo xu hướng Marketing kết hợp với Influencer/KOL.

Trong nhiều năm trở lại đây, Social Media Marketing (Marketing bằng truyền thông xã hội) ngày càng phát triển và thành công ở Việt Nam, trở thành một trong những hình thức marketing được các doanh nghiệp lựa chọn. Đặc biệt, Covid-19 đã thúc đẩy thói quen mua sắm trực tuyến của người tiêu dùng khiến thương mại điện tử trỗi dậy và phát triển mạnh mẽ. Quảng cáo sản phẩm qua người nổi tiếng hay KOL là mắt xích cho sự thành công của chiến dịch Marketing. 

Phần nổi của tảng băng chìm

Hiện nay, người mua hàng đa kênh kết nối Internet nhiều hơn nên họ sẽ chủ động trong việc tìm hiểu thông tin về thương hiệu và sản phẩm sắp mua. Hình thức phổ biến là họ tìm hiểu thông tin trên website, đọc các đánh giá về thương hiệu hay sản phẩm và tham khảo ý kiến từ những người xung quanh, từ đó các sản phẩm dịch vụ của bạn sẽ đến tay khách hàng một cách nhanh chóng.

Những KOL có trên 100.000 người theo dõi (follower) ngày một nhiều, tỷ lệ những người có tầm ảnh hưởng trong một nhóm nhỏ (micro-influencer) với 50.000 người đến 1 triệu người theo dõi cũng tăng lên. Theo đó, thị trường quảng cáo thông qua Influencer/KOL dần phát triển và đa dạng hơn. Việc những người nổi tiếng sử dụng sau đó đánh giá về chất lượng sẽ tăng thêm sự tin tưởng đối với người dùng trực tuyến và thúc đẩy hành vi mua hàng cao hơn.

Ngoài ra, theo thống kê của WeAreSocial cho thấy, nhiều người Việt Nam dành 5 tiếng sử dụng Internet mỗi ngày, trong đó 3 tiếng dành cho mạng xã hội. Đây là lý do tại sao Influencer Marketing ngày càng chứng minh được hiệu quả khi trở thành một chiến thuật không thể thiếu của các nhãn hàng khi muốn tăng độ nhận diện thương hiệu (brand awareness) và doanh thu sản phẩm (sales revenue). Không chỉ họ có hiệu quả trong việc cung cấp thông điệp tiếp thị cho khán giả của họ nhưng họ cũng làm cho họ cảm thấy chính xác hơn, cho phép người tiêu dùng để lọc qua tất cả các lộn xộn và đưa ra quyết định nhanh chóng về mua hàng của họ. 

Bên cạnh đó Influencer/KOL thông qua những thương hiệu họ đang hợp tác, hình ảnh của họ ngày một được nâng lên tùy với hình ảnh cá nhân của chính thương hiệu đó, tạo nên mối quan hệ “win-win” cho cả đôi bên. Một số influencer/KOL trong lĩnh vực thời trang nay đã “lấn sân” sang làm kinh doanh, tự tạo nên thương hiệu mang nét cá nhân riêng của họ. Với sự trợ giúp của cộng đồng người theo dõi lớn và hình ảnh đẹp được tạo nên thông qua những thương hiệu thời trang hợp tác, thương hiệu cá nhân của influencer cũng từ đó mà dễ được cộng đồng yêu thời trang biết đến hơn.

Trở thành Influencer/KOL có phải “giấc mơ màu hồng”?

Thế nhưng trên thực tế lại khác, quá trình để các Influencer/KOL đạt được những thành công mà ngày nay chúng ta hay được nghe đến là cả một chặng đường rất dài. Hành trình này chính các nhãn hàng hiểu rất rõ.  

Một nghề chưa chín… đã phải chín nghề

Dù ngành Influencer/KOL đang được nhiều bạn trẻ quan tâm, đặc biệt trong lĩnh vực thời trang. Vì như là nguồn thu đáng mơ ước, sự nổi tiếng và sức ảnh hưởng đến công chúng cao. Nhưng để đạt đến mức thu nhập khủng ấy và độ phổ biến nhân rộng thì các Influencer/KOL đã trải qua một hành trình rất dài, cùng với sức người và sức của.

Nhắc đến thời trang là nhắc đến xu hướng, hầu hết khách hàng đều mong muốn mặc đúng xu hướng để tin chắc mình luôn sống cùng thời đại. Để đáp ứng nhu cầu và sự biến chuyển rất nhanh của lĩnh vực này, Influencer/KOL phải luôn làm mới hình ảnh của mình, cập nhật xu hướng thời trang liên tục; mà để làm được điều này thì đòi hỏi các bạn phải đầu tư nhiều tiền bạc thực hiện các bộ ảnh mới. Có như vậy, người theo dõi và nhãn hàng mới không thấy nhàm chán.

Việc này sẽ chỉ dễ dàng thực hiện khi các bạn đã có đã một nguồn tài chính nhất định. Vậy nếu các bạn trẻ muốn bắt đầu trong lĩnh vực này mà không có một đồng vốn trong tay, bắt buộc các bạn phải làm một công việc ngoài niềm đam mê của mình. 

Hầu hết các Influencer/KOL thời trang hiện nay đều phải kiếm thêm thu nhập từ nhiều vai trò khác nhau. Có bạn đi làm mẫu ảnh, có bạn thì nhận các buổi bán hàng trực tiếp (livestream) của các nhãn hàng, có bạn phải lấn sân sang công việc sáng tạo nội dung về resort, nhà hàng, khách sạn… để xây dựng sự đa năng khi chỉ trung thành với một phong cách thời trang nhất định. 

Điều đó dẫn đến tình trạng nhiều Influencer/KOL thời trang hiện nay khó xây dựng được mức độ tin cậy cao với người tiêu dùng. Đồng thời, họ cũng khó xây dựng được sự nhất quán cho các thương hiệu mà mình hợp tác khi buổi sáng phải đăng bài cho thương hiệu này, chiều lại làm việc với thương hiệu khác. 

Khó khăn khi hợp tác cùng nhãn hàng

Các tác động của Influencers/KOL tại Việt Nam đối với các bạn trẻ đặc biệt là GenZ vẫn chưa được các nhãn hiệu tìm hiểu rõ. Dẫn đến vẫn có nhiều quyết định lựa chọn gương mặt thương hiệu chưa đúng. Đặc biệt là trong lĩnh vực thời trang việc tìm kiếm một Influencer/KOL phù hợp là một điều rất khó, khi không có quá nhiều gương mặt nổi bật.

Những gương mặt Influencer/KOL có tiếng trong ngành thời trang Việt Nam như Châu Bùi, Quỳnh Anh Shyn, Khánh Linh (Cô Em Trendy),.. đều đang định hướng bản thân đi theo các nhãn hiệu thời trang cao cấp. Trong khi các Local Brand (thương hiệu nội địa) đang rất cần những gương mặt nổi bật để tăng độ nhận diện thương hiệu, thì có một nỗi sợ mang tên “hét giá”.

Điều khó khăn nhất mà các thương hiệu sẽ gặp phải khi bắt đầu hợp tác cùng Influencer là mức giá thanh toán thế nào là thích hợp đối với từng Influencer/KOL. Hoặc làm sao để có thể biết chắc chắn rằng liệu việc hợp tác với Influencer/ KOL sẽ đem lại doanh thu hoặc chí ít là hoàn lại vốn đầu tư như thế nào. Hiện nay, vẫn chưa quy chuẩn định giá cụ thể cho nghề Influencer/KOL, hầu hết là tuỳ vào bản thân Influencer/KOL đó định giá cho các dạng bài đăng của mình. 

Bên cạnh đó, một hình thức quảng cáo từng được xem là công thức chuẩn mực để hợp tác với Influencer/KOL chính là nhờ họ ủng hộ công khai các sản phẩm của thương hiệu thông qua các bài post trên trang cá nhân. Thế nhưng, hình thức đó đã dần bị xem là dàn dựng bởi phần đông người theo dõi vì hành vi đó của Influencer được nhận định là thiếu tính chân thực.

Lời kết

Vì vậy, trở thành một Influencer/KOL thời trang không chỉ đòi hỏi sự đầu tư toàn diện về thời gian và tài chính, mà còn làm cho họ phải đối mặt với những khó khăn về sự đa dạng của thị trường và sự cạnh tranh ngày càng khốc liệt. Chỉ có những người có niềm đam mê, kiên trì và chịu đầu tư công sức mới có thể trở thành những Influencer/KOL thời trang thành công trong tương lai.

Tác giả: Nguyễn Hoàng Minh Anh