Giữa thế giới hậu đại dịch đầy lãi suất, lạm phát và những “quả bom nợ” sẵn sàng phát nổ, người lớn đang tìm kiếm cho mình một lối thoát, và không có gì lạ khi họ tìm về tuổi thơ. Kidult, ghép từ “kid” (trẻ con) và “adult” (người lớn), không chỉ là một xu hướng ăn mặc. Đó là cả một cách để người lớn chữa lành tâm hồn mệt mỏi, tìm lại niềm vui bé nhỏ giữa bộn bề trách nhiệm.
Giới trẻ định nghĩa lại tuổi trưởng thành
Theo dự báo xu hướng tiêu dùng năm 2025 của WGSN, “The Forever Young Adult” — thế hệ trưởng thành nhưng vẫn sống mãi tuổi trẻ — sẽ trở thành làn sóng dẫn dắt toàn cầu. Lý giải cho điều này phải nói tới bối cảnh xã hội hiện nay: khủng hoảng kinh tế, xã hội kéo dài đã khiến nhiều người trẻ trì hoãn các cột mốc truyền thống như mua nhà, lập gia đình, sinh con. Ở phương Tây, tuổi trẻ giờ được kéo dài đến tận 30-35 tuổi. Trong khi đó, tại Ấn Độ và châu Phi, dân số trẻ bùng nổ đang tạo ra những “cú chấn động văn hóa”, điều này sẽ tiếp tục định hình thói quen tiêu dùng trên toàn cầu trong nhiều năm tới.
Hệ quả là, chúng ta chứng kiến một làn sóng với những sự hoài niệm tuổi thơ quay trở lại mạnh mẽ. Trên TikTok, hashtag #Tamagotchi đã thu về hơn 558 triệu lượt xem, còn trào lưu Zoomers khám phá lại Game Boy cũng vượt 4,5 triệu lượt xem — cho thấy cả thế giới đang say mê tìm lại ký ức tuổi thơ theo cách trưởng thành hơn.
Tamagotchi là một loại “thú cưng ảo” mini, ra đời ở Nhật vào năm 1996, do hãng Bandai sản xuất. Nó có hình dạng như một cái móc khoá nhỏ, với màn hình LCD đen trắng cùng vài nút bấm. Người chơi sẽ nuôi một con “vật nuôi” ảo bên trong, phải cho ăn, chơi, dọn phân, đưa đi ngủ, chăm sóc mỗi ngày. Nếu không chăm, nó sẽ ốm yếu hoặc “chết”. Thời đó, Tamagotchi trở thành cơn sốt toàn cầu, trẻ em (và cả người lớn) khắp nơi treo nó lủng lẳng ở cặp sách, quần jean. Đây chính là một biểu tượng văn hóa Y2K (những năm cuối 90, đầu 2000). Giờ đây Tamagotchi quay lại trên TikTok dưới dạng video retro, sưu tập máy cũ, thậm chí Bandai còn ra bản màu, WiFi để “thú cưng” có thể giao tiếp với nhau.
Kidult: Mặc tuổi thơ lên người để “dễ chịu” hơn
Kidult bắt đầu chỉ là một micro-trend trên TikTok, Instagram, các sàn diễn thời trang avant-garde — rồi nhanh chóng len lỏi vào tủ đồ của Dua Lipa, Bella Hadid, Olivia Rodrigo, những it-girl nổi tiếng với phong cách Y2K. Nhưng Kidult không chỉ dừng lại ở hoài niệm (nostalgia). Nó giống như một liều dopamine ngọt ngào, xoa dịu cuộc sống người lớn vốn ngột ngạt, căng thẳng.
Thời nay, khi Millennials và Gen Z đã đủ trưởng thành, đủ khả năng chi trả, họ sẵn sàng bỏ tiền để mua lại những món đồ mang đậm tuổi thơ cho chính mình. Một chiếc hoodie in hình gấu Teddy, balo thú bông, váy baby doll pastel, đôi sneaker cầu vồng… không phải để chứng minh điều gì, mà chỉ để mặc cho vui,i, mặc để thoát khỏi áp lực của lãi suất, CPI và những cuộc họp PowerPoint dài 40 slide
Các thương hiệu xa xỉ cũng không bỏ qua cơn sốt hoài niệm này: Gucci bắt tay Disney và Doraemon, Moschino tung BST Barbie & McDonald’s, Louis Vuitton trình làng Spring-Summer 2023 với graphic cartoon punk, hay đôi ballet flats của Miu Miu được Lyst vinh danh là “sản phẩm của năm”. Tất cả đều đang khai thác nỗi khao khát được làm trẻ con trở lại — dù chỉ trong thoáng chốc — của những người lớn hôm nay.
Gucci từ lâu đã nổi tiếng với việc đưa những chi tiết đầy tính hoài niệm vào thiết kế của mình qua những cú collab đình đám, từ bộ sưu tập Cruise 2020 in hình chuột Mickey trên áo len cashmere, túi GG Supreme cho đến màn hợp tác Doraemon mừng Tết Nguyên Đán 2021, đưa chú mèo máy xanh tinh quái “trú ngụ” trên họa tiết monogram cổ điển. Đặc biệt hơn, sự kết hợp giữa Gucci và Doraemon là chủ ý của Giám đốc Sáng tạo Alessandro Michele nhân dịp kỷ niệm 50 năm tuổi của chú mèo máy (2020) và 100 năm thương hiệu Gucci (2021).
Kidult chạm đến đúng nơi sâu nhất: nỗi mong muốn được vô tư lần nữa, khi mà trưởng thành luôn đồng nghĩa với gánh nặng. Trong khoảnh khắc khoác lên chiếc áo gấu dễ thương, đi đôi giày cầu vồng, chúng ta biết mình không cần là ai, không cần hoàn hảo — chỉ cần được hạnh phúc như một đứa trẻ.
Forever Young Adult: Tuổi trẻ không còn giới hạn
Có một xu hướng gần giống với Kidult nhưng đặt nặng lối sống hơn là thời trang: “Forever young adult”. Xu hướng này có thể coi là một thái độ sống, nơi tuổi tác không còn đặt ra giới hạn phải “ổn định”, “lấy chồng sinh con”, hay “trưởng thành theo khuôn mẫu”. Họ có thể đã 35 tuổi nhưng vẫn chọn chạy marathon, du lịch solo, mặc crop top, chơi game Roblox, đeo AirPods nghe Halsey như một cô gái đôi mươi. Chính sự giao thoa giữa cũ và mới này tạo ra “newstalgia” (khác với nostalgia) — một kiểu hoài niệm pha trộn trải nghiệm mới.
Netflix không chỉ làm lại Wednesday để chiều lòng giới trẻ, mà biến nó thành một teen classic mang màu sắc u tối, châm biếm, khiến cả những người đã qua tuổi dậy thì vẫn tìm thấy chính mình trong sự lập dị, nổi loạn của Wednesday Addams. Burberry thì chọn TikTok — “sân chơi” của Gen Z và Millennials có tâm hồn trẻ — để tung ra chiếc Lola bag, một item pha trộn giữa sang trọng cổ điển và tinh thần dễ thương, năng động mà người lớn vẫn thấy gần gũi. Còn McDonald’s thậm chí phát hành Happy Meal phiên bản công sở, có đồ chơi mini kèm theo, để dân văn phòng có thể sống lại chút niềm vui bé xíu của thời thơ ấu ngay trong giờ nghỉ trưa.
Nếu trước đây nostalgia chỉ là ký ức của riêng mỗi người, thì giờ đây nó trở thành văn hoá tiêu dùng, và giờ đây tuổi trẻ không còn là giai đoạn bắt buộc phải qua đi — mà nó là một lựa chọn, ai cũng có quyền lựa chọn cách sống, độ tuổi trưởng thành cho riêng mình.
Không chỉ dừng lại ở quần áo hay phụ kiện, xu hướng Forever Young Adult còn lan sang cả gaming và decor để trở thành một lối sống. Theo WGSN, chính thế hệ người lớn “mãi trẻ trung” này sẽ tiếp tục đẩy gaming phát triển bùng nổ, khi độ tuổi trung bình của gamer giờ đã là 35 tuổi. Họ không chỉ chơi game mobile giết thời gian, mà còn sẵn sàng đầu tư dàn PC xịn, máy console, sưu tầm figure, dành cả cuối tuần đắm mình vào thế giới ảo để tạm thoát khỏi deadline, họp hành và chuỗi công việc lặp đi lặp lại.
Song song đó, Kidult còn khiến nội thất cũng “trẻ hoá” một cách đáng yêu. Không hiếm gặp những căn hộ sang trọng nhưng được trang trí gối trái tim, đám mây, đèn lava, poster Hello Kitty hay tranh manga khổ lớn treo giữa phòng khách. Thậm chí có những người đặt hẳn một máy arcade cổ điển ngay lối vào, chỉ để mỗi sáng thức dậy hoặc lúc tan ca về nhà, họ vẫn được nhắc rằng mình là đứa trẻ ngày nào, vẫn có thể cho phép mình vô lo thêm một chút, bồng bột thêm một chút.
Theo khảo sát của Sago cho thấy 64% người ở Anh, 60% ở Mỹ và 39% ở Canada sưu tầm đồ chơi, phụ kiện vì nỗi nhớ tuổi thơ. Ngoài ra, họ còn muốn duy trì sự sáng tạo, trí tưởng tượng (47% ở Mỹ, 40% ở Canada, 38% ở Anh) hay đơn giản chỉ vì tình yêu với những thương hiệu, nhân vật họ gắn bó (42% ở Mỹ, 34% ở Anh). Chính sự kết hợp giữa ký ức ngọt ngào, hơi chua xót và niềm vui hữu hình khi “được chơi lại” tạo ra hỗn hợp cảm xúc mạnh mẽ, lôi kéo người lớn trở về với thế giới vốn tưởng chỉ dành cho con nít.
Điều này không chỉ đơn giản là hoài niệm. Đó là cách để tự xoa dịu bản thân, tạo ra một thế giới nhỏ an toàn, vui tươi giữa thực tại phức tạp và nhiều áp lực. Một chiếc gối hình donut trên sofa hay bộ drap giường in nhân vật hoạt hình không còn là “kém trưởng thành”, mà trở thành một loại chăm sóc sức khoẻ tinh thần, giúp Millennials và Gen Z nhắc nhở chính mình: dù đã 30, 35, thậm chí 40 tuổi, ta vẫn có quyền vui, quyền mơ, quyền là đứa trẻ hồn nhiên — ít nhất là trong không gian của riêng mình.
Thế giới Art Toy trong mắt người lớn
Art Toy – những món đồ chơi được tạo ra như tác phẩm nghệ thuật – chưa bao giờ là đồ chơi dành riêng cho trẻ em. Hiện nay, ngày càng nhiều người lớn sưu tầm, chơi, thậm chí thiết kế Art Toy như một cách thể hiện bản sắc cá nhân, gu thẩm mỹ. Trong thế giới đương đại, nó không chỉ đơn thuần là vật trưng bày, mà còn là phương tiện để người trưởng thành tìm lại sự kết nối với chính mình – nơi sự ngây thơ, nổi loạn và sáng tạo được dung hòa. Những không gian như kệ sách, góc làm việc hay studio giờ đây được bày trí bởi những figure đầy cá tính, từ Bearbrick cho tới các nhân vật siêu thực của Superplastic hay các nghệ sĩ độc lập.
Và ở tâm điểm của xu hướng này không thể không nhắc tới Sofubi – những món đồ chơi bằng nhựa vinyl mềm được tạo tác thủ công từ Nhật Bản, nay đã vượt ra ngoài ranh giới của đồ chơi để trở thành những tác phẩm nghệ thuật sưu tập giá trị cao.
Khởi nguồn từ thập niên 50 và gắn liền với làn sóng phim ảnh quái vật Kaiju như Godzilla, Sofubi đã từng là biểu tượng của tuổi thơ Nhật Bản trong nhiều thế hệ. Tuy nhiên, đến thế kỷ 21, loại đồ chơi này đã được “tái định nghĩa” bởi chính người lớn – những cá nhân trưởng thành với tâm hồn giàu trí tưởng tượng và một niềm đam mê bất tận với ký ức văn hóa đại chúng. Trong làn sóng phục cổ (retro wave), Sofubi là “vật tổ” của thời đại: mang vẻ ngoài hoài niệm và đậm triết lý chế tác thủ công đề cao sự độc bản. Mỗi nhân vật được tạo ra – dù là một quái vật siêu thực, một anh hùng Tokusatsu, hay một hình tượng kỳ quái không tên – đều mang trong mình một phần tâm hồn của người nghệ nhân, với quy trình chế tác công phu qua nhiều công đoạn: từ đúc sáp, đổ nhựa ly tâm, nung khuôn ở 200 độ C, làm nguội, đến sơn tay và lắp ráp tỉ mỉ.
Manabu Takeo, một nhà sản xuất Sofubi cho biết: “Đồ chơi nhựa ở nước ngoài như tại Trung Quốc thường làm ra theo khuôn có sẵn và tự động với dây chuyền sản xuất lớn. Ở Nhật, các nghệ nhân làm thủ công tỉ mỉ với từng chi tiết, gắn kết chúng lại với nhau thành một tác phẩm Sofubi hoàn chỉnh, đẹp mắt trong từng chi tiết”.
Ảnh: Japan Times. Nguồn: Kilala.vn
Không sản xuất đại trà như Pop Mart hay Bearbrick, Sofubi được tạo ra với số lượng cực giới hạn – thường chỉ vài chục hoặc vài trăm bản. Điều đó khiến Sofubi trở nên quý hiếm, được các nhà sưu tập trên toàn thế giới săn lùng như những “báu vật” của văn hóa đương đại. Những nhân vật nổi bật như Uamou của nghệ sĩ Ayako Takagi hay Bakekujira của Candie Bolton không chỉ xuất hiện ở các hội chợ nghệ thuật mà còn được trưng bày tại các bảo tàng lớn ở Tokyo, Thượng Hải. Một số phiên bản đặc biệt có thể được bán lại với giá hàng ngàn đô la trên các sàn đấu giá.
Điều đáng nói là Sofubi không chỉ được giới trẻ gen Z yêu thích vì vẻ ngoài “kỳ dị dễ thương” (kimo-kawaii) – mà còn là biểu tượng sống động của việc “lớn lên mà không cần già đi”. Với những người trưởng thành mang tâm thế kidult, Sofubi trở thành cầu nối giữa nghệ thuật, thời trang và bản sắc cá nhân. Tại Việt Nam, thú chơi Sofubi cũng đang dần trên đà phát triển, hình thành nên một cộng đồng lớn. Trong số đó, Junky Station là một trong những cửa hàng nổi bật về sưu tầm cũng như mua bán Sofubi ở Việt Nam.
“Mặc những món đồ tuổi thơ lên người” không phải vì ta kém trưởng thành, mà vì ta quá hiểu trưởng thành khắc nghiệt thế nào. Thế nên mới càng cần được xoa dịu, được an ủi bằng những gì dễ thương, trẻ con, vô tư nhất — dù chỉ là trong khoảnh khắc. Để rồi ngày mai, ta lại có thể đứng dậy, đối diện bảng Excel và phòng họp, mà không đánh mất chính mình.
Bởi cuối cùng, tuổi trẻ không còn là một giai đoạn phải vượt qua, mà là một trạng thái ta chọn giữ lại cho riêng mình.
 và “adult” (người lớn), không chỉ là một xu hướng ăn mặc. Đó là cả một cách để người lớn chữa lành tâm hồn.){kind=link}