Không chỉ vì mục đích làm đẹp hay thể hiện bản sắc của mỗi người, xăm mình dần trở thành một trong những nghệ thuật phổ biến của thế giới.
Khi xã hội có cái nhìn rộng mở hơn với hình xăm thì cũng là lúc loại hình nghệ thuật này dần phổ biến và được nhiều người xem như “phụ kiện” làm đẹp cơ thể. Chúng ta có thể bắt gặp hình xăm ở mọi nơi. Từ đời sống cho đến mạng xã hội với các “nhà triết học” thường nói đạo lý và cả trong thời trang. Nhưng trước khi nói về sự liên kết giữa hình xăm và thời trang thì chúng ta sẽ bàn về hình xăm Châu Á và hình xăm Châu Âu, liệu chúng có gì khác nhau.
Hình xăm Châu Á
“Xăm” theo tiếng Nhật là “Irezumi”, khác với “Tattoo” của phương Tây một chút về độ sâu khi đâm kim. “Irezumi” thiên về việc tạo ra một bức tranh lớn và hoàn chỉnh trên cơ thể con người hơn là những chi tiết nhỏ, tối giản như “Tattoo” phương Tây.
Ban đầu, hình xăm trong văn hóa Nhật Bản được xem như cách trừng phạt những tù nhân chiến tranh, tội phạm hay nô lệ. Qua đó, chỉ cần nhìn vào hình xăm thì có thể biết ngay địa vị của họ như thế nào. Tuy nhiên, hình xăm sau đó lại trở thành biểu tượng đại diện cho tầng lớp thương gia, quý tộc để phô trương độ giàu có của họ.
Sau Thế chiến II, hình xăm bị cấm bởi Hoàng đế Nhật Bản để cải thiện hình ảnh của người Nhật trong mắt người phương Tây. Sau đó, mặc dù những hình xăm có liên quan đến giới tội phạm Yakuza nhưng người nước ngoài vẫn bị si mê và khao khát có được chúng.
Hình xăm phong cách Châu Á nói chung và Nhật Bản nói riêng luôn mang trong mình cái hồn của thiên nhiên và thường được xác định bởi 3 yếu tố chính: Phong, Hỏa và Sóng. Do đó hầu hết hình xăm châu Á sẽ chứa một hoặc kết hợp toàn bộ các yếu tố trên vào hình vẽ. Ngoài ra, chúng còn có thể được chia thành hai nhóm chính: truyền thống và tân cổ điển.
Kiểu truyền thống là những hình xăm bao phủ toàn bộ cơ thể với kích thước lớn, gắn chặt với chủ nhân của nó như một “lớp da” thứ hai . Còn kiểu tân cổ điển, mặc dù vẫn giữ kiểu dáng và họa tiết từ hình xăm truyền thống nhưng thay vì tả thực chúng sẽ được “cách tân” theo những đường nét uyển chuyển của cơ thể.
Những hình xăm Châu Á thường thể hiện tính cách hay điều mà chủ nhân của nó hướng đến. Có thể nói đến như hình Rồng tượng trưng cho trí tuệ và sức mạnh. Hay hình cá chép thể hiện quyết tâm, khao khát thành công, “cá chép hóa rồng”…
Hình xăm Châu Âu
Nghệ thuật xăm hình có từ hơn 5.000 năm trước và có thể được bắt nguồn từ châu Âu. Giả thuyết này xuất phát từ việc các nhà khảo cổ tìm ra xác ướp Ötzi the Iceman được trang trí bằng những hình xăm mà họ tin rằng đã được vẽ vào khoảng năm 3001 trước Công Nguyên. Hình xăm cũng sớm xuất hiện ở nhiều nên văn hoá Châu Âu khác như Hy Lạp, Ai Cập, Celtic…qua xác ướp, hình vẽ hay ghi chú để lại.
Tập tục xăm hình ở châu Âu suy yếu dần trong nhiều thế kỷ sau vì Hoàng đế La Mã Constantine cấm các hình xăm trên mặt, vốn rất phổ biến trong giới tội phạm cũng như binh sĩ và đấu sĩ của ông. Tuy nhiên, làm sao ngăn cản được sở thích xăm mình của dân Châu Âu khi người Viking được miêu tả là “toàn thân bao phủ bằng các hình xăm” vào khoảng năm 1100 sau Công Nguyên. Tựa như việc càng cấm đoán con người lại càng muốn làm và các bộ lạc châu Âu lại tiếp tục hình thành và duy trì văn hoá “tha-thu” trong những năm sau lệnh cấm của Constantine.
Vào những năm 1700, xăm hình đã trở nên phổ biến với giới hải quân Anh sau khi Thuyền trưởng Cook đã lưu lại trên da những hình ảnh mang văn hóa bản địa từ Polynesia. Các thủy thủ Pháp sau các chuyến đi đến Nam Thái Bình Dương cũng thường “tậu” cho mình vài chiếc “tha-thu” khi trở về. Nhưng sau đó, hình xăm lại tiếp tục bị cấm vì các quan ngại về sức khỏe bởi 1 vài hình xăm “rởm”. Tuy nhiên vẫn thật khó để ngăn cản phong trào xăm mình ở châu Âu, chúng vẫn tiếp tục phát triển và trở thành một môn nghệ thuật nổi bật cho đến hiện tại.
Mỗi trường phái xăm hình sẽ có nét đẹp độc đáo riêng biệt và những hình xăm Châu Âu được yêu thích bởi thể hiện rõ nét điều đó. Ngày nay, ngoài kiểu truyền thống, hình xăm đã trở nên đa dạng hơn với nhiều thể loại mới như: Dotwork được tạo nên từ những nốt chấm, Blackwork là hình xăm có độ tương phản cao, Minimalist gồm những hình xăm đơn giản… cùng nhiều thể loại khác.
Khác với phong cách châu Á thường tập trung về yếu tố tự nhiên thì phong cách châu Âu thiên theo hướng tả thực, truyền thần. Với sắc độ mạnh, độ tương phản cao và bám sát thực tế của bản gốc đi cùng nguồn cảm hứng từ các danh họa nổi tiếng. Trong trường phái xăm hình châu Âu, chúng ta thường thấy hình Thánh giá, Đức mẹ, Thiên Chúa, các dòng chữ, ký tự…
Để lựa chọn hình xăm cho mình, bạn có thể tham khảo trước một số hình ảnh trên Google, Instagram với một số tài khoản gợi ý như: bodiesneedrest, tonyhu_chronicink, blacktattooart… Hoặc nếu bạn có hoa tay, bạn có thể tự tạo ra một bản mẫu cho chính mình rồi tìm đến những địa điểm xăm uy tín và được đánh giá cao mà Streetvibe có thể đề xuất cho bạn như: SaigonTattoo Club, Saigon Ink, Crazy Tattoo, Lucy Henna…
Sau bài viết này, chắc hẳn các bạn đã hiểu được thế nào là xăm theo phong cách Châu Á hay phong cách Âu. Nếu thích, đừng ngần ngại lựa chọn cho mình một hình để làm đẹp cho bản thân. Ở bài viết chủ đề “hình xăm” sắp tới, Streetvibe sẽ nói về “mối lương duyên” giữa hình xăm và thời trang.
Nguồn tham khảo: tattoolife, chronicinktattoo…
Bài viết được viết bởi Ai Huynh
