Trong vài mùa gần đây, Balletcore – xu hướng lấy cảm hứng từ vũ đạo ballet – không chỉ xuất hiện trong womenswear mà còn bắt đầu len lỏi vào menswear, với tâm điểm là giày ballet (ballet flats / ballet shoes). Đây là một bước đi đáng chú ý bởi trước đây, các item gắn với sự mong manh, uyển chuyển và nữ tính thường ít khi được khai thác trong thời trang nam.
Dior Men và tinh thần Rudolf Nureyev
Tại Dior Men Fall/Winter 2024-2025, Kim Jones đã khiến mọi người bất ngờ khi trình làng phiên bản giày ballet dành cho nam giới, lấy cảm hứng từ huyền thoại ballet Rudolf Nureyev – người không chỉ là vũ công vĩ đại mà còn là một biểu tượng văn hóa, vượt qua ranh giới giới tính và nghệ thuật. Jones không bê nguyên xi giày ballet truyền thống mà biến đổi để “nam hóa”: form dáng cứng cáp hơn, chất liệu da hoặc satin cao cấp, chi tiết dây buộc chắc chắn, mang lại cảm giác vừa lãng mạn vừa mạnh mẽ. Đây cũng là một tuyên ngôn về sự phá bỏ khuôn khổ: nam giới có thể mang một món đồ vốn gắn liền với nữ giới mà không làm mất đi bản lĩnh đàn ông.
Truyền thông quốc tế cũng nhanh chóng bắt nhịp và góp phần thúc đẩy làn sóng ballet flats trong menswear trở thành đề tài nóng. MR PORTER đã có hẳn một bài viết mang tên “Balletcore For Men”, trong đó chỉ ra rằng phong cách ballet cùng những phụ kiện, trang phục mềm mại vốn được coi là “nữ tính” đang ngày càng được các thương hiệu nam khai thác, đồng thời được người mặc đón nhận nhiều hơn, như một dấu hiệu cho sự dịch chuyển trong cách đàn ông định nghĩa phong cách cá nhân. Tatler Asia thì đi xa hơn khi đặt câu hỏi mang tính xã hội: liệu đàn ông có đang từ bỏ những kiểu giày truyền thống như Oxford hay Derby để hướng đến ballet slippers – vốn thoải mái và linh hoạt hơn – đặc biệt sau những năm tháng sống trong lockdown, khi sự tiện dụng, nhẹ nhàng lên ngôi và làm thay đổi thói quen tiêu dùng. Những tranh luận này không chỉ dừng lại trên mặt báo, mà còn được chứng thực trực tiếp trên đường phố và sàn diễn. Tại Paris Men’s Fashion Week, hàng loạt mẫu nam bước ra với giày ballet flats hoặc các biến thể tương tự, kết hợp cùng trang phục menswear từ suit, trench coat cho đến quần jeans, hoodie. Cảnh tượng này không chỉ mang tính thị giác ấn tượng mà còn phản ánh sự hòa nhập giữa runway và street style: khi một xu hướng từng được coi là quá “nữ tính” đã bước vào đời sống thời trang nam một cách tự nhiên, và thậm chí còn được các ngôi sao, fashion influencer tận dụng để khẳng định cá tính. Từ sàn diễn đến báo chí, từ ngôi sao đến street style, tất cả đang đồng thanh chứng minh rằng ballet flats không còn là ngoại lệ, mà đang dần trở thành lựa chọn hợp thời, đại diện cho một thế hệ đàn ông đề cao sự thoải mái, nghệ thuật và tinh thần phá bỏ giới hạn.
Nguyên nhân/thúc đẩy xu hướng
Dù ngày nay ballet thường gắn với hình ảnh “nữ tính”, lịch sử của nó lại bắt đầu như một bộ môn nghệ thuật nam giới thống trị. Ballet được vua Louis XIV giới thiệu ở Pháp từ thế kỷ 17, với việc đàn ông đảm nhận cả vai nam lẫn vai nữ trên sân khấu. Mãi đến sau Cách mạng Pháp, khi nhiều vũ công hoàng gia bị lưu đày hoặc kết án, phụ nữ mới dần thay thế và biến ballet trở thành một loại hình nghệ thuật gắn liền với nữ giới. Sự dịch chuyển đó tạo tiền đề để giày ballet trở thành biểu tượng nữ tính, nhưng thực chất, nam giới đã mang những kiểu giày dáng tương tự từ lâu, từ espadrilles và zapatillas ở Tây Ban Nha, giày hye ở Hàn Quốc đến Mary Janes – đôi giày có quai ngang từng là giày học sinh nhưng đã nhiều lần xuất hiện trong menswear qua các bộ sưu tập của Gucci, Givenchy, JW Anderson, Comme des Garçons hay BODE, và được diện bởi những ngôi sao như Harry Styles, Tyler, the Creator hay Evan Mock. Thậm chí, ballet flats bản thân cũng vốn gắn với thời kỳ chiến tranh: năm 1941, dưới sự thúc đẩy của Diana Vreeland – biên tập viên Harper’s Bazaar sau này trở thành tổng biên tập Vogue Mỹ – ballet flat được giới thiệu như một kiểu giày đường phố dành cho phụ nữ, trong khi nhiều loại giày khác bị hạn chế sản xuất bởi quy định thời chiến, riêng giày ballet được miễn trừ. Chính vì thế, sự trở lại của ballet flats trong menswear hôm nay có thể coi như một vòng lặp lịch sử, nơi yếu tố giới tính, thẩm mỹ và tính thực dụng lại giao nhau.
Trong bối cảnh đương đại, sự trỗi dậy của ballet flats trong thời trang nam không phải ngẫu nhiên mà được thúc đẩy bởi nhiều động lực xã hội và văn hóa. Trước hết, khái niệm gender-fluid và unisex ngày càng phổ biến, khiến ranh giới giữa đồ nam và đồ nữ trở nên linh hoạt, cho phép các nhà thiết kế khai thác sự mềm mại, uyển chuyển của ballet như một cách để phá vỡ khuôn mẫu nam tính cứng nhắc. Đồng thời, ảnh hưởng từ văn hóa pop và người nổi tiếng cũng có sức lan tỏa mạnh mẽ: Harry Styles được cho là người “đặt viên gạch đầu tiên” cho xu hướng khi xuất hiện với giày ballet trắng trong ảnh bìa album Harry’s House, từ đó kéo theo cả một thế hệ “hipster New York” và các ngôi sao khác thử nghiệm. Song song, lối sống hậu lockdown càng củng cố xu hướng này: khi nhiều người quen với việc làm việc từ xa, sự thoải mái và tính tiện dụng trở thành ưu tiên, thay thế cho những đôi giày formal như Oxford hay Derby. Ballet flats – nhẹ, mềm, dễ phối – đáp ứng hoàn hảo nhu cầu này. Để xu hướng thêm phần bền vững, các thương hiệu cũng sáng tạo ra nhiều biến thể, điển hình là ballet sneakers: kết hợp phần thân mảnh mai của ballet flat với đế sneaker khỏe khoắn, khiến chúng phù hợp hơn với streetwear và dễ dàng bước vào đời sống hàng ngày. Không chỉ Miu Miu, The Row hay Hereu, mà cả những tên tuổi như Maison Margiela với Tabi Mary Janes hay Officine Generale cũng đã đưa ballet flats vào bộ sưu tập gần đây, chứng minh rằng xu hướng này không chỉ là “trào lưu niche” mà đã trở thành một phần của đối thoại rộng lớn hơn về giới tính, phong cách và lối sống. Như chính các nhà sáng lập Hereu từng chia sẻ, ngày nay “silhouette trong thời trang không còn nghiêm ngặt theo giới tính”, và ballet flats đã trở thành minh chứng sống động cho sự tự do thẩm mỹ mới của nam giới hiện đại: mềm mại, tinh tế nhưng không kém phần mạnh mẽ.
Dù đang nổi lên như một biểu tượng mới trong menswear, ballet flats vẫn đối diện không ít thách thức khi đi vào đời sống hàng ngày. Trước hết, đây là kiểu giày đòi hỏi sự tinh tế trong phối đồ: với form dáng mảnh, mềm và tối giản, ballet flats dễ bị “lạc nhịp” nếu không kết hợp khéo léo với tổng thể trang phục. Trong khi sneakers hay boots có thể linh hoạt với nhiều phong cách khác nhau, ballet flats lại cần một sự cân bằng tinh tế để không bị quá “mỏng manh” hoặc tạo cảm giác lạc lõng. Thứ hai, sự chấp nhận xã hội vẫn là rào cản lớn. Dù thời trang đang tiến gần hơn đến tư duy gender-fluid, nhiều người vẫn giữ quan niệm truyền thống về nam tính, cho rằng giày ballet là biểu tượng “nữ tính hóa”, và do đó việc một người đàn ông mang chúng có thể bị coi là phá cách quá mức hoặc thậm chí gây tranh cãi. Cuối cùng, vấn đề công năng và sự thoải mái cũng khiến nhiều người e ngại: ballet flats vốn được thiết kế với đế mềm, ít đệm, thiếu hỗ trợ vòm bàn chân so với giày nam truyền thống, nên nếu mang lâu dễ gây mỏi hoặc đau chân. Đây là điểm khác biệt quan trọng so với các loại giày formal như Oxford hay Derby – vốn chắc chắn và bảo vệ bàn chân tốt hơn. Chính vì vậy, để ballet flats có thể phát triển bền vững trong menswear, xu hướng này cần vừa được hỗ trợ bởi sự cởi mở trong nhận thức xã hội, vừa được cải tiến trong thiết kế để dung hòa giữa thẩm mỹ, công năng và tính ứng dụng thực tế.
){kind=link}